Maaltijdcheques zijn een populair extralegaal voordeel in België dat werknemers helpt hun koopkracht te vergroten. Ze kunnen worden gebruikt voor de betaling van maaltijden of de aankoop van verbruiksklare voeding. Sedert 2016 worden deze cheques enkel nog uitgegeven op elektronische wijze.

Hoewel het vaak om een collectief voordeel gaat, is het strikt genomen niet verboden om de toekenning ervan te beperken tot bepaalde groepen van werknemers.  Het spreekt voor zich dat u zich bij het opmaken van deze groepen niet mag baseren op ongeoorloofde of discriminerende criteria.

Onder bepaalde voorwaarden wordt de werkgeversbijdrage van de maaltijdcheque vrijgesteld van sociale zekerheidsbijdragen en belastingen.

Sociale zekerheid

Maaltijdcheques mogen niet worden toegekend ter vervanging of ter omzetting van loon, premies, voordelen in natura of enig ander voordeel, al dan niet bijdrageplichtig voor de sociale zekerheid.  Een uitzondering hierop zijn ecocheques.  Belangrijk daarbij is dat u wel steeds de toekennings- en omzettingsvoorwaarden van de ecocheques nakijkt binnen de CAO op basis waarvan deze ecocheques worden toegekend.  Het zou best kunnen dat er op basis van deze CAO geen omzetting mogelijk is.

De werkgeverstussenkomst in de maaltijdcheque bedraagt maximum € 6,91 per cheque.  De werknemerstussenkomst moet minstens gelijk zijn aan € 1,09.  Het regeerakkoord voorziet dat de maaltijdcheques 2 maal kunnen worden verhoogd met telkens € 2,00.  De totale waarde zou op die manier kunnen oplopen tot € 12,00.

De toekenning moet gebeuren op basis van een sectorale CAO, een ondernemings-CAO of bij gebrek aan CAO op basis van een individuele overeenkomst.  Een eenvoudige vermelding in het arbeidsreglement volstaat niet.  Vanuit praktische overwegingen zou u de noodzakelijke clausules inzake toekenning van de maaltijdcheques wel kunnen opnemen in de schriftelijke arbeidsovereenkomst.

Het aantal toegekende cheques moet gelijk zijn aan het aantal effectief gepresteerde dagen door de werknemer.  Eén en ander betekent dat de er geen maaltijdcheque kan worden toegekend voor dagen waarop de uitvoering van de arbeidsovereenkomst is geschorst (ziekte, vakantie, tijdelijke werkloosheid, ...).  Een opleidingsdag, al dan niet onder het stelsel van het Vlaams Opleidingsverlof, wordt gelijkgesteld met een effectief gepresteerde dag.  Tot slot moet er ook een maaltijdcheque worden toegekend voor iedere deeltijdse dagprestatie.

Wanneer er verschillende arbeidsregelingen bestaan binnen de groep van voltijdsen en/of deeltijdsen kan een systeem van alternatieve telling worden toegepast om alzo ongewilde ongelijkheden te vermijden.  Het systeem van de alternatieve telling moet worden ingevoerd via een ondernemings-CAO of bij gebrek daaraan via het arbeidsreglement.  In dit systeem zullen de effectief gepresteerde uren per kwartaal worden gedeeld door de normale dagduur waarbij het aantal wordt afgerond op de hogere eenheid en wordt beperkt tot het maximum aantal werkbare dagen van de voltijds tewerkgesteld werknemer.

Naast het systeem van de alternatieve telling is het an sich ook niet verboden om de werkgeversbijdrage afhankelijk te maken van de arbeidsregeling.  Dit zal echter wel een zekere opvolging vragen op administratief en payroll-technisch vlak.

Daarnaast zijn er nog een aantal voorwaarden die, niettegenstaande dat ze moeten worden nageleefd, weinig moeilijkheden zullen opleveren: 

• de maaltijdcheques moeten worden afgeleverd op naam van de werknemer (vermelding op loonbrief en bij uitbreiding op de individuele rekening) en maandelijks worden toegekend;
• de maaltijdcheques hebben een geldigheidsduur van maximaal 12 maanden;
• de maaltijdcheques moet worden uitgegeven door een erkend uitgever;
• kosteloos zijn voor de werknemer behoudens enkele uitzonderingen ingeval van diefstal of verlies van maaltijdchequekaart.

Fiscale behandeling

Wanneer de voorwaarden worden nageleefd inzake vrijstelling op sociaal-zekerheidsvlak zullen deze ook vrijgesteld zijn op fiscaal vlak.

Belangrijk is aan te stippen dat maaltijdcheques geen beroepskosten zijn met uitzondering van de eerste € 2,00 per maaltijdcheque.

Loonnorm

Zoals altijd een uitsmijter voor de lezer die het einde heeft gehaald.  De loonnorm werd op 3 februari 2025 door de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven vastgelegd op 0%.  Artikel 10 van de Loonnormwet somt de vergoedingen op die buiten de loonnorm vallen.  Maaltijdcheques staan daar op dit moment niet tussen.  Betekent dit dan dat de verhoging van de maaltijdcheques niet kan worden doorgevoerd zonder te zondigen tegen de Loonnormwet?  Of gaat men de Loonnormwet aanpassen?